Қазақстандықтар әлсіз интернет пен ұялы байланыс мәселелеріне шағымданып жатыр. Осы орайда еліміздің қай өңірлерінде интернет нашар немесе атымен жоқ екенін анықтап, айтып береміз.
Қалай болды?
2023 жылғы мамырда мәжіліс депутаты Нартай Сәрсенғалиев 2023 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша Қазақстанда 200 мыңнан астам халқы бар 1432 ауыл кең жолақты мобильді интернетке қосылмағанын атап өтті.
“Бұл ресми факт, бірақ қосылмаған адамдардың саны әлдеқайда көп болуы мүмкін. 2020 жылы мемлекет халықтың 98,7 пайызын Интернетке кең жолақты қол жетімділікпен қамтамасыз еткенін мәлімдеді, бірақ бұл бас қаланың кейбір жерлерінде интернет әрең жұмыс істейтінін айтпағанда, тек шешен сөздер болды. Мұндай жағдайлар тек басқа қалаларда ғана емес, Астананың өзінде де байқалады“, – деп атап өтті Нартай Сәрсенғалиев.
Оның айтуынша, бірінші кезекте мұғалімдер мен оқушылар зардап шегеді. 2023 жылдың 4 айында қазақстандықтар сапасыз интернетке 5000–нан астам шағым түсірді.
Қазір қалай?
Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің телекоммуникация комитетінде 6 406 елді мекеннің 116 қаласы (дәлірек айтсақ, 89 қала және 27 қала типіндегі мекен) және 4 858 ауыл 3G (2 813 ауыл), 4G (2 045 ауыл) мобильді технологиялар бойынша интернетке кең жолақты қолжетімділікпен қамтамасыз етілгені туралы жауап берілді. Сондай-ақ ADSL технологиясы бойынша тіркелген интернетпен 1 950 ауылдық елді мекен және ТОБЖ технологиясы бойынша 2 606 ауылдық елді мекен қамтамасыз етілген.
Дегенмен, бір жыл бұрынғыдай, 1432 елді мекенде мобильді интернет жоқ.
“Мобильді интернетсіз 1432 ауылдық елді мекен қалады, оның ішінде 504 ауылдық елді мекен бойынша 2024 жылдан бастап спутниктік жүйелер арқылы интернетпен қамтамасыз ету мәселесі пысықталуда“, – деп хабарлады комитет.
Комитетте талшықты–оптикалық байланыс желілерін салу есебінен 2024 жылдан 2027 жылға дейінгі кезеңде үш мыңнан астам ауылды интернетпен қамтамасыз етуді көздейтін “қолжетімді интернет“ ұлттық жобасы туралы айтылды.
Үкімет республикалық және негізгі облыстық автожолдарды интернет желісіне мобильді кең жолақты қолжетімділікпен қамтамасыз етуге уәде береді. Ол үшін 480-ден астам антенна–діңгек құрылыстарын салу жоспарлануда, ол 20 мың шақырымнан астам автожолдарды қамтуы тиіс.
2025 жылдың соңына дейін Республикалық маңызы бар қалалар мен облыс орталықтарында бесінші буын (5G) технологияларын енгізуге ерекше өршіл жоспарлар қатысты. Бүгінгі таңда еліміздің 20 қаласында 1 421 базалық станция орнатылды.
Адамдар не дейді?
Сонымен қатар, қазақстандықтар байланыстың сапасыздығына, тіпті оның алыс ауылдарда ғана емес, тіпті Алматы мен оның маңайында да болмауына шағымданады.
Алматыдағы Қайрат шағынауданында қала тұрғындары нашар қосылуға шағымданады.
“Қайратқа кіргенде, байланыс жоғалады немесе “Е“ көрсетіп тұрады, шағын ауданның бірде-бір дүкенінде төлем жасау мүмкін емес: интернет жұмыс істемейді“, – деп сендіреді қала тұрғындары.
Ал Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданының тұрғындары байланыстың ұзақ уақыт болмауына шағымданады: интернет қана емес, қарапайым қоңыраулар да қолжетімді емес.
“Біздің ауданда екі аптадан бері интернет қана емес, жалпы байланыс та жоқ, яғни жедел жәрдем де, полиция да шақыра алмаймыз. Провайдерге жүгіну оң нәтиже бермейді“, – деп атап өтті “Рассвет“ бақша қоғамының тұрғыны.
