Қазақстанда үйді өрттен, жер сілкінісінен, ұрлықтан және жоғарғы қабаттағы көршінің су тасқынынан сақтандыруға болады. Қазақпарат тілшісі сақтандыру полисін рәсімдеу кезінде бұл қызметтердің қанша тұратынын анықтады, деп хабарлайды kaskelen.kz тілшісі.
Сақтандырудың қыр-сыры
Мүлікті сақтандыруға көптеген факторлар әсер етеді. Қазіргі уақытта елдегі сақтандыру тарифі (әр түрлі аймақтардағы бір компанияның бағасы) шамамен бірдей. Сақтандырушылар жылжымайтын мүліктің нарықтық бағасының 0,1%-дан 0,35%-на дейінгі бағаларды ұсынады. Мысалы, егер пәтердің бағасы 30 миллион теңге болса, сақтандыру компаниясы оның қызметтері үшін жылына 24-90 мың теңге көлемінде комиссия сұрайды.
Сақтандыру тарифі кейде аймақтарда әр түрлі болады. Әсіресе, айтылмаған табиғи жағдайлар үлкен әсер етеді. Атап айтқанда, анда-санда жер сілкінісі болатын Алматы қаласы басқаларға қарағанда жоғары тариф ұсынады. Бұл ретте сақтандыру полисінің тарифі нарықтағы жылжымайтын мүліктің бағасына тікелей байланысты. Үй неғұрлым қымбат болса, сақтандыру тарифі соғұрлым жоғары болады. Бұл ретте үйдің қай жылы салынғаны, неден салынғаны, едені, Үйдің жалпы жағдайы ескеріледі. Сақтандырушылар мұның бәрін жіберіп алмайды.
Географиялық орналасуы негізгі фактор болып саналады. Жер сілкінісімен қатар су тасқыны сақтандыру компаниясы көрсететін қызмет түріне де кіреді. Сақтандыру компаниялары өрттен, ұрлықтан, табиғи апаттардан және әртүрлі қауіпті құбылыстардан аулақ болуға кеңес береді. Тәуекел аймағындағы тариф те сәйкесінше жоғары болады. Сонымен қатар, франчайзингтің де әсері бар. Онда сақтанушы өз еркімен ақша төлейді.
Бұл бағытты бөлек қарастырған жөн. Сақтанушы сақтандыру компаниясының шығынының бір бөлігін жеке өзі өтейді. Франшизаның мөлшері сақтандыру полисінің бағасына байланысты. Франчайзингтер неғұрлым көп болса, сақтандыру құны соғұрлым төмен болады. Сонымен, егер сізде сақтандыру сомасының 0,5% мөлшерінде франшиза болса (20 миллион теңгелік пәтер үшін 100 мың теңге), сіздің шығыныңыз франшизадан асып кеткен жағдайда ғана төлем ала аласыз. Оның да өз қайшылықтары бар.
Франшиза
Франшиза шартсыз және шартты болып бөлінеді. Біріншісінде сақтандыру компаниясы шығындар мен франшизаның айырмашылығын төлейді, екіншісінде шығынды толық көлемде өтейді. Егер сіздің шығыныңыз 300 мың теңгені құраса, ал франшиза 100 мың теңгеге бекітілген болса, онда компания тек айырмашылықты төлейді, 200 мың теңге. Ал шартты франшизада шығын толық өтеледі, яғни 300 мың теңге төленеді. Алайда, екі жағдайда да 99 мың теңге сомасындағы шығын өтелмейді.
Сондықтан полисті таңдағанда, франчайзингтер неғұрлым көп болса, сақтандыру құны соғұрлым арзан болатынын есте ұстаған жөн. Бірақ егер франшиза қымбат болса, шығын болған кезде өтемақы көбірек болады.
Жоғары франчайзинг қашан тиімді болады?
Біріншіден, егер сіз аз шығынның орнын өзіңіз өтей алсаңыз (мысалы, шағын су тасқыны). Оның ішінде сақтандыру құнын төмендеткіңіз келсе, пәтеріңіз жаңа, апатқа төзімді болса, тиімдірек болып саналады.
Егер сіздің мүлкіңіз қымбат болса, тіпті кішігірім табиғи апаттың жоғалуы қомақты қаржыны қажет етеді, үйіңіздің құбырлары ескі, апат, су тасқыны кезінде бүліну қаупі жоғары, егер сіз пәтеріңізді алып кетсеңіз ипотека бойынша франшизадан бас тартқан дұрыс.
Толық ақпарат алу үшін бірнеше сақтандыру компанияларына хабарласып, тарифтік шарттарды салыстырған жөн. Содан кейін тиімді мәселелерді консультация арқылы шешуге болады. Сонымен қатар, сақтандыру компаниялары сайт арқылы онлайн-калькулятор қызметін де ұсынады.
Қызмет қанша тұрады?
Сақтандыру полисінің тарифін білу үшін алдымен аймақтардағы тұрғын үй құнын анықтаған жөн. Ол үшін біз krisha.kz біз сайтқа кіріп, 2025 жылы тұрғын үйдің орташа шаршы метрі қанша Теңге тұратынын білдік. 80 шаршы метрлік үш бөлмелі пәтердің құны негізге алынды. Мұнда пәтер құнының 0,2% сақтандыру түрі таңдалды (барлық тәуекелдерден қорғау, төмен тариф және франшизасыз).
Қазақстанда Алматы мен Астанада пәтерлерді сақтандыру құны жоғары. Астанада полис жылына 82 мың теңге (айына 6833 теңге) тұрады. Ал Алматыда біз таңдаған сақтандыру полисінің құны жылына 119,2 мың теңгені (айына 9 933 теңге) құрайды. Алайда, сейсмикалық қауіпті аймақта бұл тарифтің құны одан да жоғары болуы мүмкін.
Пәтерлердің жоғары бағасынан кейін сақтандыру тарифі Шымкент (жылына 69,2 мың теңге, айына 5 767 теңге), Атырау (жылына 64 мың теңге, айына 5 767 теңге), Қонаев және Петропавлда (жылына 61,4 мың теңге, айына 5 117 теңге), Өскемен (жылына 61,2 мың теңге, айына 5 100 теңге).
Қостанайда полистің құны жылына 60,4 мың теңгені, айына 5 033 теңгені құрайды. Ақтау (жылына 60,2 мың теңге, айына 5 017 теңге), Қарағанды (жылына 59,6 мың теңге, айына 4 967 теңге), Павлодар (жылына 59,2 мың теңге, айына 4 933 теңге), Семей (жылына 57,6 мың теңге, айына 4 800 теңге) және Жезқазған (жылына 56,4 мың теңге, айына 4 700 теңге).
Сақтандыру тарифтері арзан аймақты Орал басқарады. Мұнда тұрғындар жылына 52,4 мың теңге төлейді, бұл айына 4367 теңгені құрайды. Түркістанда сәл арзанырақ. Мұнда жылына 52 мың теңге есептеледі. Айына 4 333 теңге. Көкшетауда тұрғындар жылына 50,6 мың теңге, айына 4217 теңге төлей алады. Ал Талдықорғанда нарықтағы пәтерлердің бағасын ескере отырып, жылына 49,8 мың теңге беріледі. Бұл айына 4 150 теңгені құрайды.
Үздік үштікке Ақтөбе қаласы енді. Мұнда ауданы 80 шаршы метр болатын 3 бөлмелі пәтерді сақтандыру құны 48,4 мың теңгені құрайды. Айлық есептік көрсеткіш 4 033 теңгені құрайды. Таразда бұл саясат үшін жылына 48 мың теңге төлеу қажет болады. Айына 4 мың теңге. Ең арзан сақтандыру полисі Қызылордада. Жылына 39 мың теңге, айына 3250 теңге.
Естеріңізге сала кетейік, өткен жылдың 10 айында сақтандыру компаниялары 177,1 миллиард теңге пайда тапқан болатын.
