2024 жылдың алты айында 4869 адам – 1891 қандас және 2978 қоныс аударушы жұмыс күші артық өңірлерден еңбек тапшылығы бар өңірлерге өз еркімен қоныс аудару шеңберінде қоныс аударды. Барлық қоныс аударушыларға мемлекеттік қолдаудың толыққанды шаралары көрсетілді, деп хабарлайды kaskelen.kz порталы.
Қоныс аударушылар мен қандастар денсаулық сақтау, ауыл шаруашылығы, білім беру және өнеркәсіп салаларында жұмысқа орналасты. 1491 еңбекке қабілетті қоныс аударушы мен 944 қандастың 1288-і жұмысқа орналастырылды, 111 адам кәсіпкерлік қызметпен айналысады, бір адам бизнес ашу үшін грант алды.
Қоныстандыру өңірлері бөлінісінде қоныс аударылды:
- Павлодар облысына – 2036 адам.,
- Солтүстік Қазақстан облысы – 1163 адам.,
- Қостанай облысы – 540 адам,
- Шығыс Қазақстан облысы – 402 адам.,
- Абай облысы – 362 адам., Ақмола облысы – 285 адам,
- Қарағанды облысы – 43 адам,
- Ұлытау облысына – 38 адам.
Қандасы қоныстанған аймақтарға негізінен Өзбекстаннан (631 адам), Моңғолиядан (616 адам), ҚХР-дан (472 адам), Ресейден (110 адам), басқа елдерден (62 адам) келді.
Жыл соңына дейін барлығы 9483 адамды көшіру жоспарлануда.
Қазақстанда сегіз өңір еңбек тапшылығы болып саналады. Бұл Ақмола, Қостанай, Қарағанды, Павлодар, Шығыс Қазақстан және Солтүстік Қазақстан облыстары, сондай-ақ Абай және Ұлытау облыстары.
Бұл аймақтарды жұмыс күшімен қамтамасыз ету үшін елдің оңтүстігінен солтүстігіне ерікті қоныс аудару бағдарламасы бірнеше жыл бойы жұмыс істейді. Көшуге шешім қабылдағандардың барлығына қолдау көрсетіледі.
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің хабарлауынша, ерікті қоныс аудару шеңберінде қоныс аударушыларға мемлекеттік қолдаудың мынадай шаралары ұсынылады:
- көшуге арналған субсидия-бір уақытта бір басшыға және отбасының әрбір мүшесіне 70 АЕК мөлшерінде;
- отбасы мүшелері мен елді мекен санына байланысты 15–тен 30 АЕК-ке дейінгі мөлшерде 12 ай ішінде тұрғын үй жалдауға және коммуналдық қызметтерге ақы төлеуге ай сайынғы субсидиялау;
- қысқа мерзімді кәсіптік оқытуға жолдама; жұмысқа орналасуға немесе кәсіпкерлік бастаманы дамытуға жәрдемдесу;
- экономикалық ұтқырлық сертификаттарын беру.
Бұдан басқа, өңіраралық қоныс аударуға жәрдем көрсететін жұмыс берушілерге тұрғын үймен қамтамасыз етілген және кемінде екі жыл мерзімге тұрақты жұмысқа қабылданған әрбір қызметкер үшін 400 АЕК мөлшерінде жұмысқа орналасуға біржолғы субсидия беріледі.
Осы жылдың мамыр айында Еңбек Министрлігі жұмыс күшінің ұтқырлығын арттыру үшін адамдарды ерікті түрде көшіру ережелеріне өзгерістер енгізді.
Атап айтқанда, жақын туыстарының анықтамасы пайда болды – бұл ата-аналар, балалар, асырап алушылар, асырап алынған, ата-анасы бір және ата-анасы бөлек бауырлар, атасы, әжесі, немерелері.
Бұл ретте, халықты әлеуметтік қорғау және жұмыспен қамту мәселелері жөніндегі жергілікті атқарушы орган халықтың көші-қоны мәселелері жөніндегі уәкілетті органмен келісім бойынша қандастар мен қоныс аударушыларды өз еркімен қоныстандыру үшін, оның ішінде облысішілік қоныс аудару үшін алдыңғы күнтізбелік жылға қандастар мен қоныс аударушыларды қабылдаудың өңірлік квотасын ескере отырып, жыл сайын 15 желтоқсанға дейін елді мекендердің тізбесін бекітетіні нақтыланады.
Қоныс аударушылар мен оның отбасы мүшелерін жұмысқа орналастыру үшін жаңа тұрғылықты жерге өңіраралық ерікті түрде қоныс аударуға жәрдемдесу мыналарға қолданылмайтыны маңызды:
- мемлекеттік қызметшілердің;
- біліктілігі төмен жұмысшылар;
- қоныс аударушының отбасы құрамындағы адамдарды қоспағанда, жұмыс күшінің құрамына кірмейтін адамдар;
- бұрын республика Үкіметі айқындаған қандастар мен қоныс аударушыларды қоныстандыру үшін өңірлерде тұрақты тұрған және өтініш беру сәтінде еңбегі артық өңірлерде екі жылдан аз тұрақты тіркеуі бар адамдар.
Бұл ретте “ Мәңгілік ел жастары–индустрияға!“(“Серпін“) және “Жарқын Болашақ“ оқу аймағына қарамастан қабылдау аймағында мемлекеттік қолдау шараларын алады. Қандастарды қабылдаудың өңірлік квотасына енгізілген қандастардың және олардың отбасы мүшелерінің ҚР азаматтығын алуы ерікті түрде қоныс аударуда мемлекеттік қолдаудың ұсынылатын шараларын тоқтату үшін негіз болып табылмайды.
Әлеуметтік келісімшарт жасалғаннан кейін еңбек ұтқырлығы орталықтары үш жұмыс күні ішінде қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның лицензиясы негізінде екінші деңгейдегі банкте немесе жеке және заңды тұлғалардың банктік шоттарын ашуды және жүргізуді жүзеге асыратын ұйымдарда ашылған жұмыс берушінің дербес шотына ақшалай төлемдерді аударады.
Сондай-ақ, экономикалық ұтқырлық сертификаты Ұлттық банк немесе мемлекеттік жоспарлау жүйесінің құжаттары, оның ішінде тұрғын үй–коммуналдық инфрақұрылымды дамыту тұжырымдамасы бекіткен ипотекалық бағдарлама шеңберінде тұрғын үй сатып алу, салу үшін ақшалай төлем немесе ипотекалық тұрғын үй қарыздары бойынша бастапқы жарна нысанында, сондай-ақ тұрғын үй – коммуналдық инфрақұрылымды дамыту тұжырымдамасы шеңберінде тұрғын үй сатып алу кезінде ақшалай көмек түрінде ұсынылатыны нақтыланады.
Экономикалық ұтқырлық сертификаты қандастарға немесе қоныс аударушыларға келу аймағындағы тұрақты тұратын елді мекенде тұрғын үй сатып алу кезінде беріледі.
Экономикалық ұтқырлық сертификаты отбасына, сондай-ақ ерікті қоныс аудару шараларына қатысқанға дейін соңғы 36 айда некені бұзған адамдарға тұрғын үй құнының 50% мөлшерінде, бірақ 1160 АЕК (4 282 720 теңге) аспайтын мөлшерде беріледі.
